Z punktu widzenia ajurwedy każdy kolor posiada właściwą mu energię i właściwości, którymi emanuje. Właściwości te wykorzystuje się w leczeniu stanów chorobowych ciała i umysłu. Z punktu widzenia zachodniej nauki nie ma żadnych dowodów na to, że jest jakiekolwiek wpływ barw na organizm ludzki; sami jednak dostrzegamy reakcję naszego ciała na konkretne kolory. Każdy kolor oddziałując na psychikę może wywołać silniejsze lub słabsze reakcje fizyczne, przyczynić się do złagodzenia objawów lub usunięcia dolegliwości.
Nasze ciało i umysł nie tylko przyswajają ale i wytwarzają kolory. Siły witalne organizmu produkują barwy odpowiadające ich częstotliwościom, tak zwane kolory aury ciała. Każda barwa emituje bowiem określoną częstotliwość drgań, podobnie jak komórki ludzkiego ciała. Jeśli organizm jest zdrowy, ta częstotliwość jest stała. Kolory aury odzwierciedlają aktualnie występujące stany umysłowe, fizyczne i stany świadomości. Podczas choroby energia organizmu ulega zakłóceniom i odpowiednia dawka właściwych kolorów pomaga wrócić do normalnego stanu. Leczenie kolorami to przywracanie i utrwalanie właściwych proporcji pomiędzy wszystkimi kolorami, jakie powinny być zachowane w organizmie. Dostarczanie organizmowi wszystkich kolorów widma może przyczynić się do poprawy ogólnego samopoczucia; natomiast odpowiednie ukierunkowanie energii konkretnych kolorów na zmiany chorobowe powstałe w ciele, może z powodzeniem leczyć choroby układu pokarmowego, oddechowego, nerwobóli, migren, schorzeń kręgosłupa i nerek, dolegliwości kobiecych, nerwicy i depresji psychicznej. Nieodpowiednie kolory mogą, wprost przeciwnie, spowodować zaburzenie pracy umysłu i stanu emocjonalnego.
Gdy w ciele pojawia się jakieś zaburzenie i zachwianie równowagi, daje ono znać na wiele sposobów. Wśród nich również za pomocą koloru. Otóż szczególna sympatia bądź antypatia wobec jakiegoś koloru świadczyć może o zaistniałej nierównowadze i pojawieniu się stanu przedchorobowego. Osoba zdrowa i psychicznie zrównoważona powinna cieszyć się każdą barwą i lubić wszystkie kolory jednakowo. Dostrzegając skłonność do jakiejś choroby lub zaburzeń równowagi, instynktownie ciało zaczyna ciągnąć w stronę do koloru, który będzie pomocny w leczeniu danego schorzenia. Najbardziej widoczne są kolory ubrań, po które odruchowo ręka sięga do szafy. Nie wolno jednak zbyt długo ubierać się w rzeczy danej barwy, by nie popaść w przeciwną skrajność. Najlepiej zatem, dla utrzymania równowagi, ubierać się w rzeczy wszystkich barw tęczy. Dobrze jest też często zmieniać kolor pościeli i przyozdabiać pożywienie różnymi kolorami.
Aby zachować szczególnie dobre samopoczucie powinno się używać dużo jasnych barw, mających kojący wpływ: białego, złotego, niebieskiego. Przyjemne kolory mogą podnosić na duchu i oddziaływać na zmysły w delikatny sposób.
Innego rodzaju jasnych, krzykliwych, intensywnych barw można użyć do stymulacji i pobudzenia organizmu – takie ostre kolory jak żółty, czerwony, pomarańczowy i fioletowy pobudzają zmysły i umysł.
Właściwości poszczególnych kolorów:
Biały – jest chłodny, ożywczy; ma lekko oczyszczające działanie, uspokaja umysł i emocje, daje witalność, usuwa ciemność, przygnębienie i depresję. Harmonizuje i tonizuje cały organizm, zapewniając mu równowagę, dobry dla wszystkich doszy. Największym źródłem koloru białego jest słońce; należy używać tego koloru czerpiąc go ze słońca w pogodny, jasny dzień. Nadużywanie bieli może jednak obniżyć poziom energii i spowodować, że człowiek stanie się zbyt pasywny i zbyt pewny siebie.
Niebieski – kolor, który uspokaja i pozwala uzyskać dystans; leczy z bólu i koi, łagodzi wszelkie cierpienie. Barwa ta uspokaja wzburzone myśli i uczucia, sprowadza spokojny i głęboki sen, działa ochładzająco. Usuwa też nieczyste myśli, neutralizuje gorące stany umysłu i emocje. Pomaga pozostać w skupieniu podczas samotności i medytacji. Używany w nadmiarze przyczynia się do nadmiernej introspekcji i umysłowego otępienia, wzmaga również vatę i kaphę. Kolor niebieski jest polecany dla osób o konstytucji pitta.
Fioletowy – kolor, który rodzi czyste i pobożne uczucia, wzmaga religijność, daje autentyczną nabożną i wzniosłą ekstazę. Przynosi spokój umysłu i wewnętrzny balans. Używany w nadmiarze potęguje nadwrażliwość i zaburza funkcjonowanie zmysłów. Kolor ten wzmaga bioenergię vata, polecany jest dla osób o konstytucji pitta i kapha.
Złoty – kolor harmonizujący działalność umysłową, wzmacniający serce, układ krążenia i odpornościowy. Pobudza również aspiracje duchowe.
Zielony – jest obojętny, uspokajający, nawilżający, odprężający; to barwa natury. Ma bardzo duże znaczenie dla układu nerwowego. Bardzo silnie działa na psychikę, ośrodki nerwowe, powoduje wzmożenie koncentracji, ułatwia percepcję zmysłom. Neutralizuje nadmierne pobudzenie psychiczne i emocjonalne oraz równoważy procesy metaboliczne. Kolor zielony dodaje witalności, żywotności, energii i wigoru. Używany w nadmiarze powoduje nadmierną produkcję żółci, frustrację, niezdecydowanie i zazdrość oraz zwiększa energię pitta. Polecany dla osób o konstytucji vata i kapha.
Żółty – ciepły i energetyzujący, wzmaga szczęście i kreatywność, oczyszcza mózg działając korzystnie na jego pracę. Poprawia przez to procesy logicznego myślenia, pamięć i wzbogaca intelektualnie, działa inspirująco i pobudzająco; ogólnie to kolor poznania, wiedzy i inteligencji. Żółty chroni przed „złym okiem” i urokami, odstrasza wszelkie złe i ciemne energie, które powodują osłabienie i choroby organizmu. Używany w nadmiarze może stymulować pittę; powoduje irytację i niezdecydowanie. Użyteczny przy balansowaniu vaty i kaphy.
Pomarańczowy – również ciepły i energetyzujący, pobudza inteligencję i świadomość duchową. To kolor witalności, sprzyja rozwojowi procesów życiowych, podtrzymuje przy życiu; nastraja optymistycznie i mobilizująco. Dodaje odwagi, ale wykorzystywany w nadmiarze może spowodować wzrost siły egoizmu i indywidualizmu (zaburzenia pitty). Pomarańczowy balansuje siły vaty i kaphy.
Czerwony – działa zdecydowanie pobudzająco i energetyzująco. Uważany jest za barwę miłości; wzmacnia organizm, siłę woli i odwagę, pomaga pokonać poczucie bezsilności w obliczu trudności, depresję i melancholię. Rozgrzewa organizm, ożywia, wzmacnia i podnosi wydolność seksualną i siły witalne, podnosi temperaturę ciała. Nadmiar tego koloru wywołuje gniew i skłonność do gwałtowności; niedobór natomiast osłabia aktywność psychiczną wytwarzając stany apatii, bierności, i pustki psychicznej. Osoby o konstytucji vata i kapha świetnie się w nim czują, natomiast te, u których dominuje pitta powinny zrezygnować z ognistej czerwieni.
Czarny – ma wpływ tłumiący, ale odpowiednio skomponowany z innymi barwami może pomóc człowiekowi odkryć własne poczucie godności i zademonstrować oryginalność. Fascynacja ponurymi, ciemnymi kolorami może powodować markotność, gnuśność, depresję i psychiczną niestabilność. Nie jest to sprzyjający kolor dla żadnej z dosz.
Mroczne i mętne ciemne kolory pozbawiają energii, otępiają umysł i zmysły. Do nich należy granatowy, czarny, ciemny brązowy. Należy ich unikać, gdyż powodują wiele chorób dając uczucie przygnębienia i opóźniając proces wyzdrowienia.
Zatem odpowiednimi kolorami dla osób o konstytucji vata będą: czerwień, pomarańcz, żółć i biel, o ile nie są zbyt intensywne, ponieważ są to barwy energetyzujące, rozgrzewają i oczyszczają umysł. Najlepsze są pastelowe i stłumione odcienie tych kolorów. Od czasu do czasu warto włożyć coś uziemiającego: czarnego, brązowego i odcieni szarości.
Osoby o konstytucji pitta doskonale czuć się będą w białych, zielonych i niebieskich barwach, balansujących energię pitta. Powinny natomiast unikać intensywnych kolorów i czarnego.
Brązowy i szary, mimo, że uziemiające, od czasu do czasu nie są złym pomysłem dla osób o konstytucji kapha, aczkolwiek zdecydowanie lepiej osoby te będą czuły się w ciepłych i bogatych odcieniach czerwieni, złota, fioletu i żółci. Niebieski, zielony i wszystkie pastelowe kolory są dla nich spokojne.